Analni kanal je poslednji deo debelog creva (kolona) koji izlazi iz tela. Vrlo je kratak, dužine oko 2,5-5 cm i ima dva kružna mišića koji pomažu u kontroli prolaza stolice. Unutrašnji analni sfinkter nije voljni mišić i uvek je skupljen kako bi sprečio propuštanje stolice. Spoljni analni sfinkter je voljni mišić.
Analna fisura (uzdužni rascep na sluzokoži analnog kanala) je često oboljenje, praćeno jakim bolom koji nastaje tokom i posle defekacije a nekada i prisustvom manje količine sveže krvi.
Obično nastaje posle izrazito tvrdih stolica ali se može javiti (kod malog dela pacijenata) posle epizoda prolivastih stolica. Ona se može javiti i zajedno sa hemoroidima. U 90% slučajeva, nalazi se na zadnjem delu analnog otvora (prema kičmi) dok se ostale nalaze na prednjoj strani.
Akutna fisura
Ako se akutna fisura ne tretira adekvatno i ne zaraste brzo (duže od 4-6 nedelja), dolazi do stvaranja hronične fisure koja uključuje: fisuru, hipertrofičnu papulu ka unutrašnjoj strani i hemoroid stražar (ili fibrozni privezak) na analnom otvoru.
Hronična analna pukotina razvija se tokom vremena ako površinska pukotina ne zaraste. Oštećenje se proteže dublje u mukozu ili tkivo koje usmerava mišić unutrašnjeg analnog sfinktera.
Simptomi – Analna fisura
Ozbiljan bol tokom kretanja (pražnjenja) creva, praćen kontinuiranim bolom je klasičan simptom analne fisure. Postoji začarani ciklus konstipacije koja uzrokuje bol, zbog čega analni sfinkterni mišići idu u spazam. Ovo uzrokuje više bolova i grčeva, zbog čega je pokretanje creva teže i pogoršava konstipaciju. Bol je dovoljno značajan da učini sedenje još neprijatnijim.
Takođe može se uočiti nekoliko kapi svetlo crvene krvi na toaletnom papiru, ali se značajno krvarenje obično ne pojavljuje.
Krv u stolici nikada nije normalna pojava i bilo kakvo krvarenje treba da bude alarm da se javite lekaru. Krvarenje od analne fisure je minimalno, a krv se ne meša sa stolicom.
Dijagnoza – Analna fisura
Dijagnoza analne fisure se najčešće vrši nakon što lekar uzme istoriju simptoma pacijenta i izvrši fizički pregled. Istorija konstipacije praćene bolnim pokretima creva i rektalno krvarenje koje se nastavlja – su i više nego dovoljni znaci da se postavi preliminarna dijagnoza.
Fizički pregled je obično ograničen na pregled anusa, u potrazi za pukotinom na koži oko anusa. Zbog količine bolova i neugodnosti, rektalni pregled, pri kom se prst uvodi u rektum radi ispitivanja abnormalnosti, obično se odlaže.
Ako fisura nije vidljiva i postoji sumnja u dijagnozu, može se uzeti u obzir fleksibilna sigmoidoskopija, u kojoj lekar ubacuje kratku osvetljenu cev u anus za pregled područja. Obično se masti lidokaina koriste kao anestetici kako bi procedura bila manje neprijatna.
Uglavnom nisu potrebni drugi testovi krvi ili rendgenski snimci.
Tretman – Analna fisura
Tretman zavisi od tipa fisure. Akutnu analnu fisuru je moguće tretirati lekovima koji smanjuju spazam analnog sfinktera kao što su nitroglicerinska mast za analnu upotrebu, masti sa blokatorima kalcijumskih kanala kao što su nifedipin i diltiazem (2% Diltiazem gel) kao i injekcija botulinum toksina (Botox) uz dodatak laksativa i obavezno povećanje unosa tečnosti (od 2 do 2,5 litara dnevno). Kupke u toploj vodi (nekoliko puta dnevno, ako je to moguće) pomažu da se opuste analni mišići, što doprinosi smanjenju spazma.
Hronična fisura koja se javlja više puta ili postoji duže od 4-6 nedelja i pored ranije navedene terapije može zahtevati hirurški tretman. Operacija uključuje sečenje dela unutrašnjeg analnog sfinktera (lateralna sfinkterotomija), što dovodi do smanjenja spazma analnog kanala. Stolica tada prolazi mnogo lakše, uz mnogo manje iritacije, što dovodi do zaceljenja.
Postoperativni tok
Bol usled analne fisure se gotovo odmah uklanja nakon operacije. Laksativi i omekšivači stolice mogu se preporučiti nekoliko dana nakon operacije. Dijeta sa visokim vlaknima je obično doživotna preporuka za sprečavanje ponovne pojave ovog problema.
Medicinska terapija deluje u više od 80% slučajeva, kako na lečenju tako i na sprečavanju budućih analnih fisura. Kod hirurške intervencije stopa uspeha je često veća od 95% u sprečavanju recidiva.
O aktuelnim cenama naših usluga informišite se u našem cenovniku.